MAAGIZO YA HATI YA LITURUJIA KWA WANA KWAYA NA WATUNZI
TUNAENDELEA kuangazia changamoto mbalimbali zinazoukabili
Muziki Mtakatifu na hata kuleta ukakasi kwa waamini na watu wenye mapenzi mema.
Uchambuzi huu unalenga kutoa mwanga kwa watunzi, wanakwaya, waamini na wakleri,
ili kwa pamoja tuelewe mipaka ya utume wa uimbaji na hivyo kutunza hadhi ya
muziki huo ulio tunu bora.
Na moja ya miongozo inayotoa mwelekeo sahihi wa
utume huu wa uimbaji ni ile Hati ya Liturujia (Sacrosanctum Concilium), ambayo
ni maelekezo yaliyotolewa na mababa wa Mtaguso Mkuu wa pili wa Vatikani. Basi
tuendelee kujishibisha kwa maagizo hayo, yatujenge na yatukomaze katika utume
wetu.
Uwepo wa Kristo katika Liturujia
Tunaambiwa kuwa katika adhimisho la Misa
Takatifu, Yesu mwenyewe yupo na anajumuika na kundi la waamini. Hivyo kwa
kutambua kwamba katika adhimisho hilo tunaungana na Kristo mwenyewe, ni wazi
kuwa tunapaswa kufanya yote kwa uchaji mkubwa, unyenyekevu na unyamavu mtakatifu.
Kwa hivyo hata namna ya kuimba, au aina ya
nyimbo tunazoziimba katika misa ni lazima zidhihirishe heshima, uchaji,
unyamavu na kilele cha sala kwa Bwana wetu Yesu Kristo. Hati ya liturujia
inasema:
“7. Kusudi kutimiza tendo kubwa namna hii, Kristo
yupo daima katika Kanisa lake, kwa jinsi ya pekee katika maadhimisho ya
kiliturujia. Yupo kwenye Sadaka ya Misa katika nafsi ya kasisi, ‘Yeye ambaye,
akijitoa mara moja msalabani, anajitoa tena mwenyewe kwa huduma ya mapadre’
Kwa hiyo kila adhimisho la kiliturujia, kwa
kuwa ni tendo la Yesu Kristo Kuhani na la Mwili wake, ndilo Kanisa, ni tendo
takatifu kupita yote na hakuna tendo jingine la Kanisa linalofanana nalo kwa
manufaa kwa kiwango kilekile na kwa daraja ileile”.
Tujitathmini sasa, tunaimba kwa uchaji au
tunapiga kelele na kufanya fujo? Je kwa kuimba kwetu, kweli tunaungana na
Kristo katika liturujia?
Muziki mtakatifu ni shirikishi: lazima waamini
washiriki kikamilifu
Kama nilivyowahi kueleza hapo awali, kazi ya
wanakwaya siyo kuimba. Kazi ya waimbaji wa muziki mtakatifu ni kuwasaidia
waamini wasali vizuri ili Mungu atukuzwe na mwanadamu atakatifuzwe. Ili hayo
yatimie, ni lazima waamini washiriki kikamilifu katika matendo yote ya
liturujia ikiwa ni pamoja na kuimba na kuitikia zaburi na viitikizano.
Lakini hali iko tofauti katika makanisa mengi
hapa nchini. Waamini wamefanywa mabubu na watazamaji tu, kwa kuwa nyimbo
zinazoimbwa katika misa hazifahamiki. Yaani kila dominika ni nyimbo mpya, tena
ngumu ambazo hazishikiki kirahisi. Hali hii haiwasaidii waamini kusali vizuri
na kufikia lengo la kuwepo kwa muziki mtakatifu. Katika hili, hati ya liturujia
inaagiza hivi:
“30. Ili kuwawezesha waamini washiriki
kimatendo, mashangilio ya waamini, maitikio, kuimba zaburi, antifona, nyimbo,
vitendo, ishara na mkao wa mwili vitiliwe maanani. Unyamavu mtakatifu utumike
pia, wakati unapodaiwa.
113. Tendo la Liturujia hupata kuwa na heshima
zaidi wakati linapoadhimishwa katika sherehe kwa kuimba, wakiwepo makasisi na
kwa ushirikiano hai wa waamini.
118. Nyimbo za kidini za (wakristo) wenyeji
zihimizwe kwa bidii, ili katika ibada mbalimbali za watu na pia katika matendo
ya Liturujia sauti za waamini ziweze kusikika vizuri, kadiri ya utaratibu na
madai ya miongozo”.
Muziki ni sala: Tunga na imba huku ukisali
Moja ya mambo ambayo watunzi wa mwanzo hapa
nchini walifaulu basi ni kutunga wakiwa katika hali ya sala. Nyimbo zao
zilikuwa tafakari tosha inayomuingiza muumini katika hali ya sala.
Ndiyo maana hata ukisikia nyimbo kama Roho
yangu (E. Nyundo), Bwana Yesu waniita (Padri Mutajwaha), Nimtume nani (Padri
Ntapambata) nk, unaonja yale yanayoimbwa humo kuwa ni sehemu ya maisha yako ya
ukristo.
Tungo za leo ni kizunguzungu. Chaguzi za maneno
hufanywa kwa hisia tu na siyo sala. Melodia zinazotumika humpeleka mtu katika
tamasha, sehemu za burudani au mitaani badala ya kumfikisha mbele ya Ekaristi
Takatifu. Zaidi ya hapo, hapaswi kuishia katika kuimba tu. Bali uimbaji
umsaidie katika kumfikisha katika kilele cha sala. Tunaagizwa na hati ya
liturujia kufanya yafuatayo:
“121. Watunga muziki, wakisukumwa na roho ya
kikristo, wajione kuwa wameitwa kuustawisha muziki mtakatifu na kukuza hazina
yake.
Pia watunge melodia zinazolingana na sifa za
muziki mtakatifu na ambao unaweza kuimbwa si tu na kwaya kubwa, bali pia na kwaya
ndogo. Tena ziwasaidie waamini wote kushiriki kikamilifu.
Maneno yaliyomo katika nyimbo yalingane na
mafundisho ya Kanisa katoliki, zaidi yachukuliwe hasa katika Maandiko
Matakatifu na vitabu vya liturujia”.
Muziki unadai elimu ya teolojia: Jifunze
“115. Jitihada kubwa ifanyike ili kuhamasisha
elimu na mazoezi ya muziki katika seminari, katika nyumba za unovisi za
mashirika ya kiume na ya kike, katika nyumba za wanafunzi, kama vile vyuo na
shule za kikatoliki; ili kupata elimu hii, walimu waandaliwe kwa bidii kubwa,
kisha watumwe kufundisha muziki mtakatifu. Ikiwa inafaa, uundaji wa Taasisi za
Juu za muziki mtakatifu uhimizwe.
Wanamuziki, wanakwaya, na juu ya wote watoto,
wapewe elimu halisi ya kiliturujia”
Biblia na uimbaji
Hatuna haja ya kuvamia maneno ya mtaani au
kuzidiwa na muziki wa kidunia. Tunayo hazina kuu isiyokauka, ambayo kwayo
tunapata maneno yanayotutafakarisha vya kutosha. Watunzi na waimbaji, tumieni
Biblia Takatifu. Yako mengi ya kujifunza humo. Maneno ya mtaani tuwaachie
wengine. Tunaagizwa hivi:
“24. Jambo muhimu kuliko yote katika adhimisho
la Liturujia ni Maandiko Matakatifu, maana katika hayo huchukuliwa masomo ya
kusomwa na kufafanuliwa katika mahubiri, na pia zaburi zinazoimbwa.
Sala, maombi na nyimbo hupata uvuvio toka
Maandiko, kama vile toka Maandiko matendo na ishara hupata maana. Kwa hiyo, ili
kufaulu kufanya marekebisho na maendeleo na malinganisho ya Liturujia, ni
lazima kuhimiza ule upendo mtamu na hai wa Maandiko Matakatifu, ambao
unashuhudiwa na mapokeo mastahiki ya Makanisa ya Mashariki na ya Magharibi”.
Mchambuzi
0657835343
Comments
Post a Comment